jueves, 7 de noviembre de 2013

ANTA-DOLMEN MADORRO DE MONTOUCIDO. Cospeito, Lugo.

ANTA-DOLMEN MADORRO DE MONTOUCIDO. Cospeito, Lugo.

Investigando por ises incomprensibles mundos virtuais, atopei nun blogue que se denomina elarqueologoimpaciente, a fotografía dos restos dunha cámara e mámoa no concello lugués de Cospeito.

Trátase dunha aparente mámoa de tamaño medio  que amosa no centro o recurrente funil de violación. Nunha beira, segundo a fotografía, sobresaen dous esteos  de considerable tamaño de cuarzo branco: de altura poden acadar máis de setenta centímetros.








Fotos do blogue elarqueologoimpaciente.

CÍRCULO LÍTICO DE CASTROTIÓN. Castrotión, Oca.

CÍRCULO LÍTICO DE CASTROTIÓN. Castrotión, Oca.

Estes días pasados chegoume un interesantísimo correo de Xabier Moure referente ao Círculo Lítico de Castrotión en Oca. Como ben me comentaba Xabier, as primeiras novas ao redor deste Círculo foron publicadas por Barros Silvelo no ano 1875 e, posteriormente, case uns cen anos despois, por Filgueira Valverde e García Alén na súa monumental obre "Inventario de monumentos megalíticos na provincia de Pontevedra". Diante da posibilidade de que aínda quedasen en pé algúns dos esteos deste círculo á beira dunha desaparecida capela, Moure acerouse polo lugar o día 2 de novembro de 2013 para confirmar a pervivencia do mítico Círculo. 




Os restos que aínda permanecen, efectivamente, atópanse cerca do Centro de Saúde de Oca.

Así, Moure confirmou que ao redor dos restos da Capela (na parte dianteira e na parte traseira) estanse a conservar unha ducia de pedrafitas, seis en cada fronte. Sobresaen do chan entre 50 e 75 centímetros. Polas outras dúas frotnes da capela xa non hai ninguna pedrafita debido seguramente á condtrución dun muro e dun colexio. 




Segundo Xabier non podemos saber si están na disposición orixinal e, ademais, segundo de pode corroborar polas fotografías, están chantadas seguindo unha distribución lineal, ou sexa, que paprecen debuxar un aliñamento.




Fotografías de Xabier Moure, onosopatrimonio.

martes, 1 de octubre de 2013

PEDRAFITA-MENHIR EN MOURA. Cabanas, Nogueira de Ramuín. Ourense.

PEDRAFITA-MENHIR EN MOURA. Cabanas, Nogueira de Ramuín. Ourense.

Con motivo da publicación da última entrada (Pedra Longa) o amigo Xabier Moure recolleu o testemuño da miña petición e achegouse á necrópole de Moura na busca desa probable pedrafita.


                                       


Xabier buscou polo miúdo e finalmente atopou outra tamén posible pedrafita nos aledaños da necrópole de Moura. Efectivamente, esta posible pedrafita, unha "rara avis" dentro do horizonte megalítico, atópase moi preto da necrópole de Moura. Segundo Xabier, a pedrafita está inclinada ao redor de 60º e mide máis de tres metros de altura. Na parte baixa acada un metro de diámetro e uns cincuenta centímetros na parte superior. Entre ambas as dúas partes a pedrafita diminúe drásticamente, conferíndolle a forma dun "peón de xadrez". A xuizo de Xabier, aínda que esa forma podería ser froito da erosión, presenta, sen embargo, nunha das caras unha gran cazoliña circular de feitura artificial, así como outras varias que se poden apreciar na parte inferior.


                          


En definitiva, a fermosa necrópole de Moura non deixa de arroxar sorpresas, ofrecéndonos unha imaxe única de singularidade, o que nos leva a manifestar que estamos sen ningunha dúbida diante dunha das paraxes megalíticas máis impresionantes do País Galego.




Información e fotografía proporcionadas por Xabier Moure Salgado

miércoles, 11 de septiembre de 2013

PEDRAFITA-MENHIR PEDRA LONGA. Cabanas, Nogueira de Ramúín. Ourense.

PEDRAFITA-MENHIR PEDRA LONGA. Cabanas, Nogueira de Ramuín. 

Como case sempre que se me dá por iniciar un viaxe polas inexplicables autopistas da comunicación internetianas, pois así case sempre atopo elementos que inopinadamente baten comigo e deixanme  tamén case sempre un pouco anonadado, por non dicir outra cousa.

Este que presento é un deses elementos que se me presentan a miudo, dos que non sei que pensar, sobre todo tendo en conta que non dispoño máis que dunha fotografía para o seu análise.

O comentario do blogue de onde o saquei non conta mais que a posible pedrafita chámase Pedra Longa e que se atopa moi preto da necrópole de Cabanas de Moura, no concello de Nogueira de Ramuín.




Como podedes ollar, trátase dun aparentemente enorme cipo que, na base é estreito e comezase a abombar cara ao cumio, ocupando esta parte abombada a maior parte da estrutura da pedra. As dimensións, sen ningún dato que o avale, seguramente sobrepasan os dous metros de altura. Tamén semella que a sección é maiormente cilíndrica.

Así mesmo, segundo o que se pode deducir pola fotografía, é probable que se atope nunha aba bastante pronunciada, non sei si ao principio ou en calquera outro lugar dela. Si supoñemos que se ubica no cambio de vertente, estaríamos diante dun fito anunciador dunha necrópole megalítica, tamén supoñendo que a necrópole de Cabanas da moura estea a continuación.

Todo isto sempre hipotéticamente.

A necrópole de Cabanas da Moura foi publicada neste blogue co número 98 en decembro de 2012.

Si alguien me pode proporcionar máis datos e incluso algunha fotografía, estaría eternamente agradecido.


Fotografía de Tonio Campos no blogue dolmentierraviva.blogspot.com.es

martes, 3 de septiembre de 2013

Antas-dolmens do Chan da Besada e do Coto da Mina. Cotobade

ANTAS-DÓMENES DO CHAN DE BESADA E DO COTO DA MINA. Cotobade.

As mámoas do Coto da Mina e do Chan da Besada foron localizadas por Ángel Concheiro no transcurso da prospección realizada no ano 2008 no Concello de Cotobade.

Atópanse, segundo Concheiro, nunha paraxe moi fermosa, moi preto tamén do "foxo do lobo do Monte Castelo" e dos gravados rupestres dos Carreiros e o Campiño das Pías, que describe combinacións circulares.

A Mámoa do Chan da Besada atópase mesmo enriba da braña do mesmo nome; as mámoas do Coto da Mina atópanse no alto do outeiro. Pola súa beira serpenteaba a corredoira ou camiño tradicional que levaba á feira de Cuspedriños, roteiro ignoto de arrieiros e feirantes.


ANTA-DOLMEN DO CHAN DE BESADA. Paraños, Carballedo. Cotobade

Trátase dunha mámoa bastante alterada debido ao total abandono e aos traballos agrícolas e forestais. A mámoa atópase ubicada sobre un cativo outeiro que se sitúa na braña da Chan da Besada. As súas dimensións apenas sobrepasan os nove metros nos eixos máis longos e para a altura non sobresae máis dos oitenta centímetros.





ANTA-DOLMEN DO COTO DA MINA 1. Paraños, Carballedo. Cotobade.

Estamos diante dunha mámoa en bastante bo estado de conservación, aínda que tamén lle afectan negativamente os traballos agrícolas e forestais.

Trátase dunha espléndida mámoa con características monumentais.  Amosa unha extraordinaria visivilidade sobre a contorna inmediata, a saber, sobre a Chan da Besada, pero tamén a longa distancia: pódese albiscar desde aí a ría de Pontevedra. As dimensións nos seus eixos son de vinte por vinte metros e a altura máxima é dun metro e oitenta centímetros. No interior ábrese un gran funil de violación con forma ovalada. Obsérvanse restos da coiraza pétrea de recubrimento.





ANTA-DOLMEN DO COTO DA MINA 2. Paraños, Carballedo. Cotobade.

Trátase dunha mámoa moi alterada debido sobre todo aos traballos agrícolas e forestais. Amosa unha medidas de oito metros e medio por oito con dez  e uns corenta centímetros de altura máxima. Tamén amosa restos da coiraza pétrea do recubrimento e no funil de violación central sobresaen dous esteos. A masa tumular atópase en moi mal estado.





Tanto a información sobre estas mámoas como as fotografías fóronme proporcionadas polo arqueólogo Ángel Concheiro.

viernes, 23 de agosto de 2013

Pedrafita-menhir Pedra de San Lourenzo. San Lourenzo de Nogueira, Meis.

Pedrafita-Menhir Pedra de San Lourenzo. San Lourenzo de Nogueira, Meis.


Atópase ubicada a un lado do camiño de terra que leva a unhas veigas, a uns cen metros do cemiterio, lindando coa igrexa.

Trátase dunha curiosa e chamativa pedra que, como case todos os elementos semellantes da nosa terra, amosa "carnet de indentidade" propio: bautizada polos nosos devanceiros como Pedra de San Lourenzo, esta é unha razón de suficiente enxundia como para engadila á nosa xa longa lista de elementos megalíticos.

Tanto a fotografía coma o texto envioumos, -como non- o entrañable compañeiro de preocupacións megaliteiras Xabier Moure, que os recolleu da páxina de Reigosa Galicia Encantada, fermosa publicación que recomendo encarecidamente.

Segundo contan os verdadeiros relatos lexendarios, parece ser que noutrora o mar oceano chegaba ata este lugar e foi precisamente neste emprazamento onde San Lourenzo (o santo que morreu asado na parrilla) arribou na súa embarcación e amarrouna na Pedra. Foi así que, segundo o devandito relato, o día de San Lourenzo, que ven cadrando o dez de agosto, antes de sair o sol aparecen as brasas ou rescoldos ao redor da Pedra, restos sen dúbida (e esto é un engadido meu) dos carbóns con que foi martirizado o Santo na parrilla.




Dise tamén que cando uns veciños quixeron mover a Pedra do seu lugar orixinal, posto que estorbaba na realización das labouras agrícolas, todos os que o intentaron enfermaron misteriosamente.

Segundo Moure, esta rara e inclasificable pedrafita, amosa na parte superior nove cazoliñas. Engade, ademais, que pode ser estudada e definida como un idoliforme (antropomorfo?) posto que pola metade amosa unha fendedura ou escotadura que percorre todo o permímetro, como se pode apreciar na fotografía.

Por último, débese resaltar que no estudo do Impacto Arqueolóxico realizado antes da construción da autoestrada entre Curro e Vilagarcía, elaborado no ano 2008, recollíase a corrección do devandito impacto para salvar a Pedra de San Lourenzo. 


Fotografía e texto enviado por Xabier Moure e recollido da páxina Galicia Encantada de Antonio Reigosa.

jueves, 22 de agosto de 2013

Pedrafita-menhir O Marco Vello: arranxo dun desaguisado evitable

Pedrafita-menhir O Marco Vello: arranxo dun desaguisado evitable.


En maio deste ano publiquei unha entrada da pedrafita "O Marco Vello" na que denunciaba o "salvaxe atentado" que estivo a sufrir este fermoso testemuño do noso pasado megalítico. As fotografías fóranme enviadas por José Antonio Gavilanes. Días despois o amigo Xabier Moure (o 27 de maio) presentou unha denuncia diante do Servizo de Patrimonio da Xunta de Galicia. Este feito xenerou un amplo eco nos medios de comunicación locais e tamén dixitais. Algúns meses despois o cartel do TECOR foi retirado aínda que segundo me conta Moure (súa é a actual fotografía) os parafusos deixaron uns buratos no lugar onde se debuxa un N invertido gravado nun rebaixe da pedra. 

A pesar deses desperfectos parece que por unha vez as denuncias dan algún resultado. Parabéns, compañeiros.


                                      


               
                                      


Arriba: fotografía con cartel do TECOR.
Abaixo: fotografía despois de retirar o devandito cartel.

martes, 6 de agosto de 2013

PEDRAFITA-MENHIR O MARCO DE VILOUTA. Becerreá, Lugo

PEDRAFITA-MENHIR O MARCO DE VILOUTA. Becerreá, Lugo


Na fermosa estrada Becerreá-Sarria, na parroquia de Vilouta, a uns cinco quilómetros de Becerreá, atópase a Anta Pedra Cobertoira, da que xa falei aquí a través dunha entrada de maio de 2012. De feito, foi a primeira anta que describín neste blogue. Hoxe, ano e pico despois, recibín un e-mail de Xabier Moure que me alegrou un día gris. O correo comenza así: "Boa noite, Moncho: Achégoche información sobre o Marco de Vilouta, en Becerreá do que me falaran hai algún tempo e que hoxe visitei".

A continuación describe a situación da pedrafita e unha información "preciosa" sobre os distintos elementos que definen esta pedrafita como un exemplar singular.

A pedrafita de Vilouta atópase inscrustada entre os castros de Vilouta de Abaixo e de Arriba e -feito de extraordinaria importancia- moi preto da anta Pedra Cobertoria. Probablemente, como ben subraia Moure, conservouse grazas a que foi reaprobeitado como marco de termo, separador territorial das dúas aldeas mencionadas, pertencentes na Idade Media ao Mosteiro de Penamaior.





A Pedrafita está feita ou composta de xisto e cuarzo, amosa sección cadrada moi regular coas caras moi bastas, sen labrar. As medidas no ancho das caras acadan os vintecinto centímetros en cadansúa; a altura non vai máis aló dun metro. Segundo os informantes de Moure, a pedrafita foi derrubada e mutilada de xeito que, antes desa profanación, sobresaía máis dun metro e medio.

O traballo de Moure (gran coñecedor e divulgador da Comarca dos Ancares) complétase cunha valiosa laboura etnográfica, recollendo as lendas que adxetivan estes senlleiros elementos da nosa xeografía física e sentimental. Efectivamente, cóntase na bisbarra que a pedrafita de Vilouta foi erixida por unha moura; ademais, os mouros que viven no túnel que comunica os castros de Vilouta amarraban as súas cabalgaduras na nosa Pedrafita.



Tamén, para concluir, a responsable da finalización ou remate da veciña Anta de Pedra Cobertoira foi unha Moura que deixou caer a enorme tampa ou pedra cobertora sobre os tres poderosos esteos que aínda hoxe conserva a anta. A Moura troixo a pedra desde un monte situado a dous quilómetros en liña recta que curiosamente se denomina A Moura.

Para máis información o blogue de Xabier Moure Salgado onosopatrimonio.

viernes, 2 de agosto de 2013

Alineamento Megalítico na Serra da Faladoira?

Alineamento megalítico na Serra da Faladoira?


Moi preto do posible menhir da Faladoira aparece un probable Marco de Termo (o lugar coincide cun límite parroquial) cativo, vetusto e achaparrado, pero recio e ben chantado, que moi ben poidera ser outra pedrafita alineada coa gran pedrafita da Faladora, da que xa falei en entrada de xuño de 2012. Tendo en conta  a gran necrópole na que se asentan é moi grande a tentación de consideralas como un aliñamento megalítico. 



S
exa como sexa aí quedan estas imaxes que nos axudan a recrear mundo que xa non é e xentes que xa non están.

Fotografía extraida de: http://www.celtiberia.net

viernes, 21 de junio de 2013

Anta-dolmen de Pedras Negras. Montemuíño, San Pedro de Baroña

Anta-dolmen de Pedras Negras. Montemuíño, San Pedro de Baroña. Porto do Son


Hose vou amosar un exemplo paradigmático de destrución do patrimonio, en poucos anos. Un exemplo dunha espléndida cámara megalítica catalogada polo arqueólogo Tito Concheiro no ano 1996.

Contanos Tito Concheiro que se trataba dun extraordinario xacemento arqueolóxico coñecido tamén co nome de Anta da Enxa, emprazado a 440 ms de altitude sobre a dorsal de Pedras Negras, entre os Montes Enxa e Graialde. Está nunha chaira que domina visualmente todo o curso alto do río Sieira. O lugar no que se atopa denomínase Montemuíño e pertence á parroquia de San Pedro de Baroña. Para Concheiro este era o monumento megalítico máis importante do Concello de Porto do Son.



Como dicía mais arriba, descubriuno no ano 1996 e a estrutura arquitectónica atopábase inserida nunha pequena mámoa de ao redor de doce metros de diámetro e un para a altura. Toda a superficie da mámoa aparecía recuberta por unha potente coiraza composta de pedras imbricadas que se podía ver en boa parte da estrutura tumular externa.




Na zona central debuxábase o cansabido funil de violación no que se podían albiscar os restos dunha "magnífica cámara funeraria": conformábase a través de seis esteos graníticos. Algúns estaban desprazados e outros aínda se erixían no seu lugar orixinal. Os esteos 2, 4 e 6 describían unha típica cámara poligonal. O esteo número cinco estaba lixeiramente desprazado polo que podería indicar a existencia dun corredor.




As dimensións dos esteos eran (no ano 1996) as seguintes:

Esteo nº 1: 32 x 70 x 14 cms
Esteo nº 2: 55 x 70 x 14
Esteo nº 3: 123 x 36 x 11
Esteo nº 4: 117 x 52 x 16
Esteo nº 5: 45 x 5 x 15
Esteo nº 6: 48 x 37 x 9

Atópase identificada co código GA15071031




Anos despois (2012) Concheiro voltou ao xacemento e atopouse cunha desfeita tremenda, cunha paisaxe despois da batalla: unha repoboación forestal destrozou gravemente a coiraza e moveu todos os esteos. Tamén desapareceu algún deles, pois agora só conserva cinco.




Como podedes comprobar, si non se pon remedio, a destrución do patrimonio continua ante a desidia mais absoluta das autoriadades competentes.

Fotografías e información proporcionadas por Ángel Concheiro.

martes, 18 de junio de 2013

Anta-dolmen en Cotá, Friol: outro impune atentado?

Anta-dolmen en Cotá, Friol: outro impune atentado?


Foi o amigo e compañeiro, de quefaceres blogueiro-arqueolóxicos, Xabier Moure quen me enviou estas ilustrativas fotografías dos posibles restos da arquitectura megalítica monumental dunha anta galega. Atopuonas neste ano 2013 cando estaba a realizar unhas visitas megaliteiras polas brumosas e fermosísimas terras de Friol.





Segundo Moure, esta morea de pedras semellan -consideración que suscribo- os restos dunha anta, tendo en conta a forma e testura dos esteos, a ubicación moi preto dunha necrópole megalítica e ademais nun dos esteos aparecen varias concabidades que moi ben poideran ser cazoliñas.

Como se pode apreciar e deducir, si estamos diante dos restos dun monumento megalítico, tamén estamos diante do enésimo atentado tan salvaxe e e desproporcionado como impune contra o noso patrimonio.




Esta morea de esteos atópanse moi preto da necrópole do Vieiro, na parroquia de Cotá, pertencente ao Concello de Friol.

Fotografías e información extraídas do blogue de Xabier Moure onosopatrimonio

viernes, 7 de junio de 2013

Pedrafita-menhir de San Ramón de Bealo. Boiro

Pedrafita-menhir de San Ramón de Bealo. Boiro


Curiosa pedrafita atopada moi preto da ermida adicada a San Ramón, en Bealo. Tamén se atoparon diversos petróglifos exentos, dos cales o que aquí se amosa sobresae polas súas especiais características: trátase dunha pedrafita cadrangular chantada verticalmente  que acada ao redor duns oitenta centímetros de altura. Toda a superficie á vista está cuberta de grandes cazoliñas. Como se pode ollar na fotografía, a pedrafita foi reaproveitada nun muro de pedra, polo que se pode aventurar (si está chantada) que perdurou ao longo do tempo como marco demarcatorio e logo foi respetado para formar parte do devandito muro de pedra que supoño será a delimitación dunha finca.




Segundo Xabier Moure, nas inmediacións, á parte dos petróglifos mencionados máis arriba, hai catalogadas dúas mámoas, de xeito que ben poidera ser que este esteo formase ou fose un dos esteos da cámara megalítica dalgunha delas, sobre todo considerando o tema das cazoliñas, feito documentado en numerosos esteos das cámaras megalíticas galegas.



Fotografía e información extraida do blogue onosopatrimonio de Xabier Moure.

miércoles, 5 de junio de 2013

Pedrafitas-menhires do Monte San Cibrao. Pardavedra, A Bola

PEDRAFITAS-MENHIRES DO MONTE SAN CIBRAO. Pardavedra, A Bola

Non podo sustraerme á tentación de voltar ao Monte de San Cibrao en Ourense, aínda que aquí xa publiquei unha entrada adicada ás antas deste fermoso e máxico monte. Efectivamente, non me podo sustraer a isa enorme tentación logo de ler a entrada do blogue de Rafa Quintiá asombradebouzapanda.

Considero que os elementos etnográficos, son e constitúen unha ferramenta de indudable e inextimable valor á hora de estudar e interpretar os elementos arqueolóxicos e xeral e os megalíticos e particular: aportan datos interpretativos que non pode dar ningunha outra cencia. As lendas, os contos, os costumes, os rituais cristiás..., contribuiron de maneira decisiva a fixar  unha serie de elementos que axudan nese eido. Por exemplo, o que a igrexa quixo eliminar ficou como unha pegada petrificada baixo o sustrato da relixión triunfadora. As antigas crenzas, sen embargo, non desapareceron, seno que quedaron, como dicía, petrificadas baixo o manto "salvífico" do cristianismo.

O Monte de San Cibrao constitúe -e reflexa coma ningún outro sitio-, unha auténtica atalaia desde onde se contemplan os amplios horizontes da Limia. Ademais conforma unha colosal divisoria entre as cuncas dos ríos Limia e Miño. É tamén, e talvez esto é o importante, lugar demarcatorio, lugar de límite, de fronteira. Actualmente divide ou separa aos concellos de Allariz, A Bola, Rairiz de Veiga e A Merca. Precisamente de límites vai esta reflexión: aínda se poden contemplar dous marcos, coas súas consabidas cruces de termo marcadas nas súas caras, na extensa chaira megalítica que constitúe a cume. 




Como ben mantén Rafa Quintiá, sabemos xa desde hai tempo que en Galicia os espazos sagrados mantivéronse ata hoxe: cambia a relixión pero non o ámbito da sacralidade. Para Quintiá este é un dos lugares onde se pode contemplar mais claramente esa continuidade de lugar sacro.

Nisa extensa chaira de San Cibrao pódese ver hoxe unha necrópole megalítica, un cemiterio cristiano, varias pedrafitas e unha ermida adicada á honra de San Cibrao, o dos conxuros. Por todo isto (e polos ritos que se acostumaban a celebrar na romaría adicada ao santo) non cabe dúbida do carácter hierofánico do monte desde polo menos o neolítico ata hoxe en día. 




As pedrafitas que aquí se amosan son de pequeno tamaño, con planta cadrangular moi redondeada e un deles cunha fenda como as que amosan moitas outras pedrafitas e que Alberte Alonso considera  unha pegada ou unha proba do seu carácter astronómico.

Información básica extraida do blogue asaombradebouzapanza de Rafa Quintiá.
Fotografías do mesmo e de Francisco Sutil e Antonio Vázquez.

Pedrafita-menhir Marco da Agrela. Lampai, Teo

PEDRAFITA-MENHIR DO MARCO DE AGRELA. Lampai, Teo

Fermosa pedrafita feita de granito que acada unha altura á vista dun metro e trinta centímetros aproximadamente. A forma é regular e na base, que debe ser tendente a circular, mide uns cincoenta centímetros e na cume uns trinta e cinco. Nunha das caras aparece gravada unha letra "R". Segundo Xabier Moure, segura e probablemente estamos diante dunha auténtica pedrafita prehistórica que posteriormente foi reutilizada como marco demarcatorio ou de termo.



Fotografía e información extraídas do blogue de
Xabier Moure, onosopatrimonio.






domingo, 2 de junio de 2013

Pedrafita-menhir de Santa Marta de Moreiras. Pereiro de Aguiar

PEDRAFITA-MENHIR DE SANTA MARTE DE MOREIRAS. Pereiro de Aguiar.

Non men puiden reprimir e tiven finalmente que inserir dunha vez por todas esta cativa e fermosa pedrafita no catálogo dos bens prehistóricos que vou engadindo pouco a pouco no meu blogue.

Efectivamente, esta pequena e probable pedrafita, estudada e catalogada por José Antonio  Gavilanes, atópase na provincia de Ourense, no Concello de Pereiro de Aguiar. Asegura o compañeiro Gavilanes que se atopa no medio dunhas penedas que conteñen petroglifos, na súa forma máis sinxela, a saber, cazoletas. Relata, ademais, que lle parece un marco de termo, pero que os lindes actuais entre Pereiro de Aguiar e San Cibrao das Viñas atópanse a máis de setecentos metros. Ben, a miña hipótese, a partir deses datos é a seguinte: aínda que na maior parte dos casos as pedrafitas galegas conserváronse por ter feito de marcos demarcatorios reaproveitados, esa non é a única proba da súa adscrición prehistórica, nin siquiera proba moitas veces que o sexa.  Sen embargo, aínda que a consideración de marco de termo sexa unha clave bastante segura para considerala pedrafita, como dicía, non sempre é así. Si non se conservan máis é porque foron estragadas, esnaquizadas. No caso deste elemento, o non ser marco de termo non é óbice para non considerala pedrafita. É mais: o contexto das cazoletas ben pode garantir a súa adscrición á prehistoria (sexa no megalitismo ou na Idade do Bronce) coma noutros moutos casos en Galicia e Portugal. 

Por tanto considerao que non é importante que hoxe estea a máis de setecentos metros do actual lindeiro entre eses concellos, precisamente porque o ser marco de termo non garantiza que sexa pedrafita, posto que en moitos casos sabemos documentalmente que eses marcos de termo non son efectivamente pedrafitas.

A pedrafita catalogada por Gavilanes atópase nunha zona recreativa do Complexo Deportivo de Monterrei e amosa unha forma tronco piramidal cunha planta tendente a triangular, segundo se pode colexir pola fotografía. Non sobresae mais de sesenta centímetros e amosa gravadas tres cruces pola cara do lesta así como outra máis na cima.



Información e fotografía extraidas da
pax. patrimoniogalego.net, autor José Antonio Gavilanes

Engado novas fotografías enviadas por José Antonio Gavilanes onde se pode apreciar o carácter especial do lugar onde se enclava esta pedrafita. O estar rodeade de penedos con coviñas ou cazoliñas fainos pensar nunha especie de lugar sagrado, nun altar ou nunha especie de santurio. A verdade é que este é un sitio a estudar.













 SAÚDE E SORTE!

Anta-dolmen A Casiña dos Mouros. San Miguel de Valadares, Outes

ANTA-DOLMEN A CASIÑA DA MOURA. Lestaio, San Miguel de Valadares. Outes

Atópase nunha extensa chaira a uns catrocentos metros de altitude. Trátase duna anta inserida nunha mámoa que amosa un gran funil de violación, como adoita ser habitual nas mámoas en Galicia. Esa profunda ferida na estrutura tumular provocou, ademais de destruir unha boa parte da mámoa, o desprazamento das pedras cobertoras ou tampas, tanto da cámara coma do corredor. 

A mámoa acada ao redor dos dezaoito metros de diámetro e sobresae un metro aproximadamente. En canto á estrutura arquitectónica da anta, parece que describe unha planta de forma poligonal con corredor, da que aínda se conservan catro grandes esteos para a planta e dous máis pequenos para o corredor. O máis grande dos esteos da cámara acada os oitenta centímetros de altura e de longo case dous metros. Tamén, dicía, consérvanse dous dos esteos do corredor: un deles acada unha altura duns corenta centímetros.




Fotografía e información extraida da páx. web patrimoniogalego.net, de Elixio Vieites.

jueves, 30 de mayo de 2013

Anta-dolmen da Cruz do Loureiro. Xove

ANTA-DOLMEN DA CRUZ DO LOUREIRO. Xove

Atópase inserida nunha necrópole megalítica composta por cinco mámoas. Segundo información de Xabier Moure no seu blogue onosopatrimonio, polo menos en dúas das mámoas da devandita necrópole pódense albiscar restos da súa estrutura arquitectónica. Concretamente na mámoa sinalada co número 3, pódnse constatar a existencia de cinco esteos, aínda que catro deles aparecen fóra do seu lugar orixinal.

Semella unha mámoa de considerables dimensións, que tamén se pode aplicar aos esteos, posto que un deles parece acadar unha lonxitude de máis de setenta centímetros.




Fotografía e información extraída do blogue onosopatrimonio de Xabier Moure Salgado

lunes, 27 de mayo de 2013

Pedrafita-menhir O Marco Vello. Salvaxe atentado

PEDRAFITA-MENHIR O MARCO VELLO 

A pedrafita O Marco Vello, posible e mais que probable, actual marco de termo entre os concellos de Xunqueira de Espadañedo, Parada do Sil e Nogueira de Ramuín, acaba de ser obxecto dun tan salvaxe como inexplicable atentado.

A información e as fotografías envioumas o incansable e admirable investigador José Antonio Gavilanes, que estase a convertir nun auténtico buscador e defensor da arqueoloxía nas fermosas terras de Ourense,  reserva espiritual da nosa Galicia.

Como ben conta o amigo Gavilanes, indignado coma nós, esta verdadeira e solitaria pedrafita, testemuña muda (para que non a queira oir) do paso dos milenios, segue a sufrir estes atentados inexplicables na época da información. O logotipo da Xunta de Galicia na chapa metálica do "Tecor Societario" é evidendia máis que elocuente da ineficacia das nosas institucións. O que conservaron con agarimo e respeto reverencial centos de xeneracións, é obxecto dos desmáns e da desidia oficial: un exemplo máis dos continuos atentados contra o noso patrimonio.

Tamén é espléndida a marca dun PR-G, extraordinaria pegada dos nosos axentes "culturais".
Sinalado con número 79 no noso índice, foi publicado en novembro de 2012. Tamén podedes obter máis información na páx. patrimoniogalego.net, con información científica de José Antonio Gavilanes.