Antas-dolmenes do Monte Picoto e Necrópole de Bexo. Dodro-Rianxo

Estas tan importantes como olvidadas e abandonadas necrópoles megalíticas atópanse entre os concellos de Dodro e Rianxo, nas parroquias de Bexo e Laíño, na divisoria fronteiriza entre ambos os dous concellos. Foron obxecto de intervencións arqueolóxicas  no ano 1970 (en Paradegua, as sinaladas cos números 3 e 5). 

Necrópole de Bexo ou de Paradegua

Lugar: Bexo. Parroquia: San Xoán de Laíño. Concello: Dodro.

Para chegar. Atópanse no Alto de Paradegua: desde a estrada C-550 de Boiro a Padrón, no lugar máis alto (entre Bexo e Burés), xusto no límite dos concellos de Dodro e Rianxo, hai que apartar á man dereita onde comeza unha pista forestal. Nada mais entrar nesta pista, á man esquerda aparecen cinco mámoas e, á man dereita, uns 250 ms máis abaixo, aparecen outras tres.

 

Fotografía de Refoxeiro.
patrimoniogalego.net

Non sei si a necrópole de Bexo ou Paradegua está composta por oito ou seis mámoas. Do que si teño noticias é de que no ano 1970 leváronse a cabo escavacións  arqueolóxicas das que aínda hoxe non están publicadas as súas memorias de escavación. 

Cos poucos datos que manexo, podo concluir, sin embargo, que as antas tipolóxicamente son simples e os enxovais eshumados tamén foron moi arcaicos.

Debuxo hipotético dunha
das antas da necrópole de Bexo,
 segundo Ramón Boga, 1996

Hoxe en día, das mámoas que se conservan, en tres delas aínda se poden ollar os restos da cámara, pero nun lamentable estado de conservación.

Destaca unha das antas inserida nunha mámoa de tamaño medio que parece conservar toda a estrutura arquitectónica: presenta unha produndidade dun metro e medio aproximadamente. É posible que conserve todos os esteos da cámara, pero o xeito no que se distribuía na década de 1990, impedía calquera reconstrución. 

Debuxo hipotético dunha das

 mámoas de Bexo, 

segundo Ramón Boga, 1996.

No enxoval eshumado das antas escavadas só se atoparon varios microlitos, algunhas puntas de frecha e un seixo cristalizado.

Debuxo hipotético dunha
das antas de Bexo segundo versión de Ramón Boga, 1996.

Necrópole do Monte Picoto

Lugar: Burés. Parroquia: Santa María de Asados. Concello: Rianxo.

Esta necrópole está composta por dez mámoas e sitúase a case trescentos metros ao oeste  da necrópole de Bexo ou Paradegua.

Non tiven oportunidade de visitar esta necrópole, pero, segundo as fotografías que puiden conseguir, as antas á vista permanecen en bastante bo estado de conservación.

Fotografía de Refoxeiro,
patrimoniogalego.net